De geestelijke gezondheidszorg krijgt tegenwoordig heel veel aandacht in de pers. Vaak gaat het over incidenten met -wat is gaan heten- ‘verwarde personen’ die overlast veroorzaken. Ook Pro Persona krijgt regelmatig vragen over dit soort kwesties. Een goede aanleiding om directeur Communicatie Ellen Wilbrink eens aan de tand te voelen. 

Door Jan Willem Bakker

Over beeldvorming gesproken: Pro Persona kan vaak om privacy-redenen niet reageren op vragen van de media over gedragingen van (ex)cliënten. Hoe zit dat?

‘Wij werken met mensen. Dat is wat GGZ en Pro Persona uniek maakt. Maar dat betekent ook dat privacy een groot goed is. Wij mogen bij vragen van de media over specifieke cases nooit bevestigen dat iemand bij ons in behandeling is of is geweest. Juridisch hebben we een probleem als we dat wel doen. Gevoelsmatig zeg je: we moeten ook onze kant van het verhaal laten horen, en de context van een incident duiden. Maar het kan gewoonweg niet. Daarnaast hebben we te maken met het medisch beroepsgeheim.’ 

Wat valt er voor Pro Persona te winnen bij een (pro)actief mediabeleid?

‘Veel. Openheid en transparantie worden gewoon geëist. Het beantwoorden van persvragen is dagelijkse kost. Maar dat is reactief. We brengen ook positieve ontwikkelingen actief naar buiten, zoals recent de opening van de crisisbeoordelingskamer in Arnhem. Ik zie dat we daarin goede stappen maken. We nemen ook deel aan landelijke en regionale PR-netwerken waarbij we soms gezamenlijk naar buiten treden. Een voorbeeld is het toelichten van ons Intensive Home Treatment (IHT) werk, de acute dienst. Daarbij werken we veel samen met politie en maken we duidelijk wat wiens rol is.’

De GGZ-sector komt er vaak bekaaid vanaf in de pers. Is het echt allemaal kommer en kwel?

‘Nou, gelukkig valt dat bijzonder mee.’ Ellen Wilbrink is directeur Communicatie, en geeft leiding aan de afdeling die onder andere de pers aan de lijn krijgt. ‘We merken wel dat we in een meningencultuur leven. De emotie regeert vaak. Daarbij doen feiten er steeds minder toe. In dat spanningsveld opereren wij dagelijks. Uitdaging is om de beeldvorming over Pro Persona toch zoveel mogelijk te spiegelen aan de praktijk en de feiten voor het voetlicht te brengen.’ 

Meningen tegenover feiten. Leg eens uit.

‘Een voorbeeld: landelijk is er discussie over wat is gaan heten ‘overlast door verwarde personen’. Hierover worden veel aannames gedaan, bijvoorbeeld: verwarde personen zijn altijd psychiatrisch patiënt. Ambulantisering wordt gepresenteerd als dé oorzaak van het probleem. Het Trimbos heeft recentelijk onderzoek gedaan en constateert dat deze beelden niet kloppen. Waardevolle informatie die we delen met onze eigen regionale media. We nemen daarmee niet direct het beeld weg, maar we geven zo wel tegengas met feiten. En dat is broodnodig.’ (Zie kort bericht over verwarde personen)

En de afdeling Communicatie is daarbij verantwoordelijk voor de beeldvorming rond Pro Persona?

Ellen Wilbrink lachend: ’Was het maar zo simpel. Je kunt grofweg aan drie knoppen draaien om beeldvorming te beïnvloeden: gedrag, symbolen en communicatie. Gedrag bepaalt 80% van de beeldvorming. We moeten dus gewoon steengoede behandelingen bieden en dat uitdragen. 

Daarnaast dragen ervaringen van cliënten zoals bij Zorgkaart Nederland, ook bij aan de beeldvorming. Aan de mening en ervaring van cliënten wordt immers grote waarde gehecht. Zij zijn de ware ambassadeurs voor Pro Persona.’